یادداشتهایی درباره کتاب دیوباد، نوشته ساناز حائری

کتاب دیوباد، نوشته ساناز حائری داستانی است 136 صفحه ای در چهار فصل.نام کتاب از اشعار نظامی برگرفته شده و به چند معناست که یکی از آنها بادهای سیاهی است که آسمان را تیره و تار می کند.محور اصلی داستان نیز بر همین مبناست و رویکرد استعاری و شعرگونه متن وامدار متون کلاسیک ایرانی است.

سبک نوشتاری نویسنده از عناصر مختلف گردباد – یعنی فرمهای دایره ای، حفره ها و آشفتگی – پیروی می کند و در هر فصل – که نماینده یکی از فصول سال است- یک راوی زن در فضایی وهم آور،  تجربیات عجیب و شخصی اش را از زندگی و عشق بازگو می کند. داستان ارجاعاتی به ادبیات ایران و غرب و متون مذهبی دارد؛دنیایی عجیب و رویاگون که در آن، تشخیص انسان، حیوان، فرشته و شیطان گاه بسیار دشوار می شود.

دیوباد رمانی است که هم به ادبیات پست مدرن پهلو می زند و هم به ادبیات تمثیلی. در این کتاب با خرده روایتهایی مواجه ایم که با منطقی شاعرانه بازگو شده اند و حتا شخصیت پردازیها نیز از طریق خرده روایتها شکل می گیرند. در نتیجه مخاطب همواره در مرز بین تخیل و و اقعیت در حرکت است.

بخش عمده ی کتاب به بحران روابط انسانی و بیان حالات درونی شخصیتهایی می پردازد که با شیوه های معمول داستان نگاری در ذهن مخاطب نقش نمی بندند. بلکه رفته رفته و از طریق دیالوگها جان می گیرند.

علیرغم حضور پررنگ زنان در داستان، ارجاعات اساطیری و اشاره مداوم به حفره و خلاء ، مخاطب به چیزی ورای یک نگرش فمنیستی ساده هدایت می شود: جهان زاییده یک نقصان و شکاف غیرقابل ترمیم است؛ حفره ی گردباد.

دبیر انتشارات روزنه